داوطلبان سال دوازدهم که قصد شرکت در کنکور سراسری را دارند؛ بعد از اجرای کنکور سراسری روزهای حساسی را پشت سر می گذارند تا کارنامه اولیه آنها منتشر شود تا از رتبه خود مطلع شوند و بعد از آن تازه نوبت به غول مرحله آخر، حساس ترین اقدام دوران تحصیل، یعنی انتخاب رشته کنکور می رسد. اهمیت انتخاب رشته بر هیچ فردی پوشیده نیست! اما برای آنکه بتوانید انتخاب رشته درستی را پشت سر بگذارید که بعدها پشیمانی به همراه نداشته باشد، باید مراحل آن را یکی از پس از دیگری با موفقیت پشت سر بگذارید؛ به همین دلیل در این مقاله مراحل انتخاب رشته کنکور را کاملا برای شما توضحیح می دهیم تا بتوانید یک انتخاب رشته اصولی و دقیق انجام دهید.
مراحل انتخاب رشته کنکور سراسری
مراحل انتخاب رشته کنکور سراسری و آزاد تقریبا شبیه به هم می باشد. از آنجایی که در انتخاب رشته باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرید؛ اگر هر مرحله را به دقت و درستی پشت سر نگذارید ممکن است انتخاب های شما دچار خطا شود و راه جبرانی برای رفع این خطا وجود ندارد. بنابراین یک انتخاب رشته خوب و اصولی دارای 11 مرحله حساس و اساسی می باشد که باید با کمک مشاور انتخاب رشته کنکور، تک به تک مراحل انتخاب رشته دانشگاه خود را پشت سر بگذارید.
در اصل هدف از مراحل انتخاب رشته دانشگاه و کنکور این است که هیچ عاملی نادیده گرفته نشود و طبق یک نظم مشخص بتوانید چیدمان خود را انجام دهید. در انتخاب رشته، نوشتن حدودا 50 انتخاب اول سخت نیست. چرا که داوطلبان انتخاب های خوب خود، اعم از رشته مطلوب، دانشگاه مطلوب و دوره های روزانه را انتخاب می کنند. اما انتخاب رشته دانشگاه از آنجایی سخت می شود که باید بین رشته و دوره و دانشگاه و شهر، دست به انتخاب بزنید. در این بخش، رعایت نکات مراحل انتخاب رشته کنکور می تواند به شما کمک کند. بنابراین در ادامه با آموزش مرحله به مرحله انتخاب رشته با شما در ارتباط هستیم.
آموزش مرحله به مرحله انتخاب رشته
در این بخش می خواهیم آموزش مرحله به مرحله انتخاب رشته را با هم پیش برویم. اگر هم اکنون که این مطلب را مطالعه می کنید، نتایج اولیه کنکور سراسری اعلام شده است؛ قدم به قدم مراحل را اجرا کنید تا بتوانید فرم اولیه انتخاب رشته خود را کامل کنید. اما اگر هنوز نتایج کنکور اعلام نشده است؛ توصیه می کنیم یک کاغذ و خودکار بردارید و مراحل انتخاب رشته دانشگاه را با همین مطلب پیش بروید و تمرین کنید.
آموزش مرحله به مرحله انتخاب رشته کنکور سراسری و آزاد می تواند به شما یک پیش نویس اولیه از انتخاب رشته ارائه دهد که بهتر است بعد از اجرای این مراحل حتما فرم اولیه انتخاب رشته خود را به مشاور ان نشان دهید و با آنها نیز مشورت کنید.اما با پشت سر گذاشتن این مراحل می توانید یک انتخاب رشته خوب و اصولی داشته باشید.
در مرحله اول که بررسی اولیه کارنامه کنکور می باشد، اطلاعاتی راجع به انتخاب رشته خود به دست می آورید. بدون آگاهی از این اطلاعات ممکن است کد رشته هایی را انتخاب کنید که امکان ورود به سایت سنجش را نداشته باشد. بنابراین در مرحله اول باید کارنامه خود را بررسی و آنالیز کنید. در ابتدا اطلاعات شخصی خود را بررسی کنید که خطایی نداشته باشد. سپس رتبه خود در سهمیه نهایی را بررسی کنید و دوره های دانشگاهی مجاز را به خاطر بسپارید. یادتان باشد که حق انتخاب از کد رشته های دوره های غیر مجاز را ندارید.
در زمان انتخاب رشته فقط به رشته های پرطرفدار توجه نکنید. خیلی از رشته های دانشگاهی هستند که شما شناخت زیادی از آنها و بازار کارشان ندارید و همچنین خیلی از رشته های دانشگاهی در مقاطع ارشد و دکتری شبیه به هم می شوند. بنابراین در زمان انتخاب رشته در ابتدا راجع به تمامی رشته های دانشگاهی شناخت پیدا کنید و سپس لیست رشته های مورد نظر خود را بنویسید. برای اینکار می توانید کتاب معرفی رشته های دکتر پرتوی را به صورت کاملا رایگان دریافت نمایید و اگر سوالی در مورد رشته های دانشگاهی و بازار کار هر رشته دارید؛ می توانید با ما در ارتباط باشید. شناخت کامل رشته های دانشگاهی، یک اقدام مهم قبل از اجرای انتخاب رشته می باشد. مثلا طرفداران رشته پزشکی خوب است بدانند به جای سر و دست شکاندن برایرشته ای که بیش از 11 هزار بیکار در جامعه دارد؛ می توانند رشته سلولی مولکولی را انتخاب کنند که در ارشد وارد ژنتیک پزشکی شوند و با مطب شخصی خود کار یک پزشک را انجام دهند با این تفاوت که ژنتیک پزکشی بسیار کارآمد تر و پر درآمد تر در دهه های اخیر خواهد بود.
در مرحله سوم حتما دفترچه شماره 2 سازمان سنجش را مطالعه کنید. این دفترچه حاوی اطلاعات مهمی از تغییرات در قوانین انتخاب رشته می باشد. همچنین لیست کامل کد رشته های دانشگاهی در این دفترچه به تفکیک شهر و دانشگاه وجود دارد. بنابراین بهتر است حتما یک دور دفترچه را مطالعه کنید و سپس اقدام به انتخاب رشته نمایید. بررسی دفترچه انتخاب رشته کمک می کند که اقدام خطا و اشتباهی در فرم اولویت بندی خود انجام ندهید.
دوره های دانشگاهی در انتخاب رشته سراسری شامل دوره روزانه، شبانه، پردیس خودگردان، غیر انتفاعی، پیام نور و مجازی می باشد. همچنین در دانشگاه آزاد نیز یک دوره مازاد داریم که شهریه بیشتری دریافت می کنند. هر یک از این دوره های دانشگاهی مزایا ومعایبی دارند که باید شناخته شوند. مثلا در دوره روزانه که کامل ترین دوره دانشگاهی می باشد؛ اصل مدرک در انتها به دانشجو داده نمی شود مگر هزینه کل تحصیلات خود را به قیمت روز پرداخت کند. دوره های شبانه خوابگاه ندارند. پردیس خود گردان شهریه بسیار بالا دارد و همچنین غیر انتفاعی و پیام نور و مجازی قبولی ساده تر دارند، شهریه کمتر دارند اما اعتبار مدرکی آنها نیر کمتر است. شناخت کامل دوره های دانشگاهی به اولویت بندی دانشگاه ها و دوره ها کمک می کند. در این مرحله باید شهریه هر دانشگاه، امکانات رفاهی اعم از خوابگاه و .. را مورد بررسی قرار دهید که جز به جز این نکات را در مقالات دیگر توضیح داده ایم.
مرحله حساس انتخاب رشته کنکور همین مرحله است. تا به اینجا در بخش آموزش مرحله به مرحله انتخاب رشته دانشگاه، در رابطه با کسب اطلاعات و قوانین و اصول انتخاب رشته صحبت کردیم. اما از این جا به بعد باید دست به قلم شوید و رشته های مورد علاقه خود را بر اساس علاقه واقعی و استعداد و شناخت خود بر حسب اولویت لیست کنید. در این مرحله از رشته های مشابه غافل نشوید. مثلا اگر علاقه به داروسازی دارید؛ از انتخاب رشته شیمی غافل نشوید و با اگر می خواهید مهندسی مکانیک بخوانید؛ اولویت بندی رشته مهندسی شیمی را فراموش نکنید و .. بنابراین در کنار شماره گذاری رشته های انتخابی خود، حتما به رشته های مشابه نیز توجه داشته باشید.
در رابطه با دوره های دانشگاهی و مزیت ها و معایب هر کدام توضیح دادیم. حال بر چند اساس می توانید ایجاد لیست اولویت بندی دوره ها را یادداشت کنید. در مرحله اول می توانید دوره های دانشگاهی را بر اساس اعتبار مدرکی لیست کنید که شامل روزانه، شبانه، پردیس خودگردان، غیر انتفاعی، پیام نور و مجازی می باشد و یا می توانید بر اساس شهریه و هزینه ای که هر ترم در بردارد پیش بروید که اولویت بندی بر اساس هزینه شامل دوره رزوانه که رایگان می باشد که البته باید مجاز شده باشید؛ دوره پیام نور، دوره شبانه، دوره غیر انتفاعی و دوره پردیس خودگردان می باشد. اما اگر بخواهید بر اساس تلفیقی از دو عامل قبل باشد به صورت زیر می شود: 1- دوره روزانه، 2- دوره شبانه، 3- دوره غیر انتفاعی، 4- دوره پیام نور و می توانید دوره پردیس خودگردان به دلیل هزینه های واقعا زیاد را حذف کنید.
بعد از دو مرحله قبلی حال نوبت به ایجاد لیست اولویت بندی دانشگاه ها و شهر ها می رسد. در ابتدا باید بر اساس بررسی های انجام شده در مورد امکانات هر شهر تصمیم بگیرید. عوامل مهم در این تصمیم گیری عبارتند از : 1- دمای هوا مثلا افرادی که از مناطق خیلی سرد سیر می خواهند وارد مناطق خیلی گرمسیر شوند. 2- مسافت هر شهر به محل زندگی خودتان بسیار اهمیت دارد. 3- وسائل حمل و نقل عمومی اعم از قطار و هواپیما و وضعیت جاده ای هر شهر برای رفت و آمد 4- وضعبت معیشتی هر شهر مثلا دانشگاه های جزیره کیش هزینه بسیار بالایی برای زندگی دارد. 5- وضعیت امنیت یک شهر نیز برای اولویت بندی شهرها اهمیت بسیار دارد. همچنین بادتان باشد که ایجاد لیست اولویت بندی شهرها، در هر شهر چندین دانشگاه وجود دارد. بنابراین دانشگاه های یک شهر را براساس رتبه علمی آن دانشگاه، طبقه بندی نمایید.
سخت ترین مرحله در انتخاب رشته کنکور سراسری و آزاد مرحله چیدمان اولیه انتخاب ها می باشد. که باید سه عامل را در نظر بگیرید. 1- رشته 2- دوره 3- دانشگاه و شهر برای اینکار در ابتدا رشته اول مورد علاقه خود را در تمامی دانشگاه های شهر خود بر مبنای رتبه علمی لیست کنید. مثلا پزشکی تهران روزانه / پزشکی شهید بهشتی روزانه/ پزشکی دانشگاه ایران روزانه و سپس در مرحله بعدی باید تصمیم بگیرید که در شهر خود وارد دوره پردیس خودگردان شوید و یا وارد شهر دیگری مانند البرز و قزوین و .. شوید و یا وارد دومین اولویت رشته ای خود در شهر تهران شوید. برای همین است که انتخاب رشته کنکور بسیار سخت و حساس است و نیاز به مشورت دارد.
متاسفانه خیلی از داوطلبان کنکور سراسری چیدمان فرم 150 تایی انتخاب رشته کنکور را مرحله آخر می دانند. اما جالب است بدانید که تا روز آخر نیز سازمان سنجش در کد رشته ها اصلاحیه اعلام می کند. مثلا یک کدرشته حذف می شود و کد رشته دیگری اعلام می شود و یا اعداد یک کد رشته تغییر می کنند. بنابراین باید همیشه گوش به زنگ باشید و اصلاحیه ها را دنبال کنید. خیلی از مواقع داوطلبان از روی بی خبری کد رشته جدید را انتخاب نمی کنند. بنابراین شانس افرادی که در لحظه آخر این کد رشته را وارد انتخاب رشته خود می کنند؛ بسیار افزایش می یابد.
در مرحله حساس چیدمان نهایی انتخاب ها و بررسی کد رشته ها دو کار کاملا ضروری باید انجام دهید. یک بار دیگر انتخاب های خود را بررسی کنید. یکی از راه های سنجش یک انتخاب رشته اصولی این است که هر چه از آخر به سمت اول انتخاب رشته به صورت برعکس بیایید باید احساس بهتری داشته باشید و خوشحال تر باشید. همچنین در نقاط تلاقی باید از خودتان سوال بپرسید. مثلا پزشکی پردیس تهران را ترجیح می دهید یا پزشکی روزانه زنجان . اولی درشهر خودتان اما در دوره پردیس می باشد و دومی روزانه است و نیازی به هزینه ندارد اما در یک شهر دیگر واقع شده است.
همچنین در مرحله حساس بعدی، کد رشته ها را چندین مرتبه با دفترچه انتخاب رشته چک کنید که عددی جا به جا نشود. اینکار باید با دقت انجام شود چرا که یک جا به جایی کوچک می تواند تمامی نتایج قبولی شما را تغییر دهد.
در آخرین بخش اموزش مراحل انتخاب رشته، باید انتخاب های خود را در سایت سازمان سنجش وارد نمایید و کد رشته ها دوباره چک کنید. در وارد کردن انتخاب رشته در سایت سازمان سنجش به نشانی www.sanjesh.org در ابتدا کد رشته ها وارد می کنید؛ سپس یک جمله برای توضیحات آن کد رشته نمایان می شود که باید با پیش نویس انتخاب رشته خود بررسی نمایید و در آخر با تایید کردن نهایی انتخاب ها فرم خود را پرینت پگیرید و کد رهگیری خود را در یک جای امن قراردهید که در زمان اعلام نتایج بتوانید نتیجه انتخاب رشته خود را مشاهده نمایید.
مراحل انتخاب رشته دانشگاه آزاد
انتخاب رشته دانشگاه آزاد بعد از انتخاب رشته دانشگاه سراسری انجام می پذیرد. در زمان انتخاب رشته دانشگاه آزاد، شما راجع به رشته های دانشگاهی و رتبه بندی دانشگاه ها اطلاعات لازم را به دست آورده اید برای همین مراحل انتخاب رشته دانشگاه آزاد خیلی کمتر از مراحل انتخاب رشته دانشگاه سراسری می شود. در انتخاب رشته دانشگاه آزاد باید کد دانشگاه را از دفتر چه استخراج کنید همراه با کد هر رشته در هر دانشگاه را که یک عدد ثابت است. برای همین موضوع انتخاب رشته دانشگاه آزاد تفاوت زیادی با دانشگاه سراسری ندارد فقط انتخاب رشته دانشگاه آزاد از طریق سایت همین دانشگاه امکان پذیر است و باید برای وارد کردن کد رشته ها یک کارت سریال اعتباری خریداری نمایید. در اصل مراحل انتخاب رشته دانشگاه آزاد با دانشگاه سراسری یکی می باشد. با این تفاوت که در انتخاب رشته دانشگاه آزاد راجع به رشته های دانشگاهی شناخت کافی به دست آورده اید. همچنین انتخاب های دانشگاه آزاد اسلامی به جای 150 عدد 100عد می باشد و همچنین در انتخاب رشته دانشگاه آزاد هر رشته در همه جای ایران یک ثابت دارد و تفاوت در کد دانشگاه ها می باشد. مثلا کد دانشگاه 123 می باشد و کد رشته 21145 که باید در وارد کردن در سایت دانشگه آزاد هر دو کد را وارد نمایید.