در سال نهم داوطلبان برای ادامه تحصیل در دوره دوم دبیرستان، باید رشته تخصصی و مورد علاقه خودشان را انتخاب کنند. علاوه بر شاخه های نظری مانند رشته تجربی و ریاضی و انسانی، امکان ورود به شاخه های فنی و حرفه ای نیز وجود دارد. البته انتخاب رشته فنی و حرفه ای نهم دارای شرایطی است، که برای ورود به این رشته ها باید علاوه بر آگاهی لازم این شرایط را داشته باشید. این در حالی است که برخی از افراد به دلیل داشتن معدل پایین تصمیم به انتخاب این دسته از رشته ها در دوره دوم دبیرستان می گیرند!
شاخه فنی و حرفه ای در انتخاب رشته
شاخه فنی و حرفه ای دارای رشته های متنوعی است که به صورت تخصصی در دبیرستان آموزش داد می شوند و شاخه های زیادی را در بر می گیرد که در ادامه توضیح می دهیم. برای ورود به این رشته ها باید در فرم اولویت بندی آموزش و پرورش از شماره 1 تا 12، میان شاخه های فنی و حرفه ای و شاخه نظری اولویت بندی کنید.
اگر علاقه زیادی به تحصیل در شاخه فنی و حرفه ای و یا کار و دانش دارید، نیازی به کسب نمره و یا معدل بالا مانند رشته تجربی و ریاضی ندارید. و داشتن علاقه و استعداد و آشنایی با آینده شغلی این رشته ها کافی است.
اولویت بندی رشته های تحصیلی در سال نهم
در انتهای سال تحصیلی، آموزش و پرورش یک فرم را در اختیار دانش آموزان از طریق مدرسه قرار می دهد که بین رشته های تجربی، ریاضی، انسانی، معارف، شاخه های فنی و حرفه و شاخه های کاردانش باید از شماره 1تا 12 اولویت بندی نمایید. این اولویت بندی باید بر اساس 3 عامل صورت پذیرد:
1-علاقه کافی دانش آموز به رشته مورد نظر
اگر علاقه کافی برای تحصیل در رشته ای وجود نداشته باشد، انگیزه مطالعه کم می شود و داوطلب نمی تواند پیشرفت لازم را در آن رشته داشته باشد؛ و فقط به اجبار مطالعه می کند.
موضوعی که متاسفانه در خیلی از دانش آموزان مدارس هنرستان وجود دارد. به دلیل پایین بودن معدل مجبور به انتخاب رشته های فنی و حرفه ای شده اند و علاقه ای به آن رشته ها ندارند!
2- استعداد کافی در زمینه رشته مورد نظر
مسلما علاقه به تنهایی موجب موفقیت نمی شود. داوطلبی که می خواهد در این رشته ها تحصیل کند اگر استعداد کافی نداشته باشد، مسلما نمی تواند جایگاه خودش را پیدا کند. مثلا فردی که در رشته گرافیک تحصیل می کند، اگر نتواند در زمینه طراحی و خلاقیت استعداد کافی از خودش نشان دهد، مسلما در بازار کار این رشته موفق نخواهد شد.
3- آگاهی در زمینه رشته های فنی و حرفه ای
متاسفانه در جامعه ما این جریان که دانش آموزان تنبل وارد فنی و حرفه ای می شوند، نهادینه شده است. در صورتی که چنین نیست. بلکه این رشته بسیار تخصصی است و فردی که می خواهد انتخاب رشته فنی و حرفه ای نهم را انجام دهد باید شناخت و آگاهی کافی داشته باشد.
باید بدانید که این رشته ها دارای ویژگی های زیر می باشند :
- علی رغم تصور عموم، دروس سنگینی برای مطالعه دارند. بنابراین باید میزان مطالعه خوبی داشته باشید.
- توانایی جسمانی برای انجام دادن کارهای عملی داشته باشید.
- برای موفیت در این رشته باید ابزار آلات آن را تهیه نمایید که نیاز به سرمایه گذاری دارد.
- برای قبولی در دانشگاه های خوب باید در کنکور هنر شرکت کنید که نیاز به رتبه زیر 300 خواهید داشت!!!
نکته!!!!
دانش آموزان رشته های فنی برای ورود به دانشگاه می توانند در کنکور هنر شرکت کنند. اما علی رغم تصور برای قبولی در رشته هنر رتبه بسیار خوبی نیاز است و عملا با رتبه بالای 300 نمی توان در دانشگاه های روزانه قبولی داشت. اما اگر بخواهید دانشجو دانشگاه تهران باشید، کسب رتبه 2 رقمی الزامی است.
بنابراین برای فرار از کنکور تجربی و ریاضی و انسانی، وارد رشته های هنری و کنکور هنر نشوید! چرا که کار شما بسیار سخت تر می شود.
شاخه های رشته های فنی و حرفه ای
رشته های فنی و حرفه ای و کار دانش دارای 4 زیر شاخه می باشد که عبارتند از: صنعت، خدمات، کشاورزی و هنر که هر کدام دارای زیر شاخه هایی مانند جدول زیر هستند. این 4 شاخه هم در رشته های فنی و حرفه ای وجود دارد و هم در شاخه کاردانش.
| شاخه صنعت | الکترونیک، متالوژی،ساخت و تولید، الکتروتکنیک،مکانیک خودرو،نقشه برداری |
| شاخه خدمات | کامپیوتر، حسابداری،مدیریت خانواده، کودک یاری، تربیت بدنی |
| شاخه کشاورزی | صنایع غذایی، ماشین های کشاورزی،امور زراعی، امور دامی |
| شاخه هنر | گرافیک، طراحی و دوخت، سینما، عکاشی، موسیقی، نقاشی و … |
تفاوت فنی و حرفه و کاردانش در چیست؟
رشته های فنی حرفه ای واحد های نظری بیشتری به نسبت شاخه کار و دانش دارند. یعنی دانش آموزان کار و دانش بیشتر به صورت تجربی و در کارگاه های عملی آموزش می بینند. اما شاخه فنی و حرفه ای واحد های درسی بیشتری دارد.
افرادی که به کار عملی علاقه بیشتری دارند باید وارد کار و دانش، و افرادی که بیشتر اهل مطالعه تئوری محور هستند باید وارد فنی و حرفه ای شوند. اما برای ورود به رشته فنی و حرفه ای معدل و نمره بهتری لازم است.
نمره لازم برای ورود به رشته های فنی و حرفه ای
برای ورود به این رشته نمره 3 درس شما اهمیت بسیاری دارد که عبارتند از: ریاضی، کار و فناوری، فرهنگ و هنر. حداقل نمره برای ریاضی در امتحانات نهایی سال نهم 10 و برای کار و فناوری و فرهنگ و هنر نمره 12 حداقل نمره برای ورود به این رشته ها می باشد. همچنین حداقل معدل 14 نیز یکی دیگر از شرایط ورود به رشته فنی و حرفه ای است.
ورود به شاخه فنی و حرفه ای برای چه افرادی مناسب تر است؟
مسلما برای ورود به این شاخه باید ویژگی های شخصیتی و تحصیلی خاصی را داشته باشید، تا بتوانید عملکرد موفقیت آمیزی داشته باشید. از این رو افرادی که می خواهند انتخاب رشته فنی و حرفه ای نهم داشته باشند، می توانند:
1- نظم ذهنی آنها پایین تر افراد دیگر باشد.
2- درون گرا باشند.
3- ارتباط اجتماعی آنها کمتر از دیگران باشد.
4- روحیه احساسی داشته باشند.
5- اهل کاوش و جست و جو نباشند.
6- قدرت و رهبری آنها کمتر از سایر افراد باشد.
7- ذوق هنری داشته باشند.
چگونه ویژگی های شخصیتی خود را شناسایی کنیم؟
اگر می خواهید ویژگی های اخلاقی خود را درست و کامل بشناسید، در ابتدا بهتر است در آزمون های استعداد یابی شرکت نمایید. چرا که بدون شناخت دقیق و اصولی نمی توان برای تمامی آینده خودتان تصمیم بگیرید.
پیشنهاد ما به شما که در دوره ی نوجوانی هستید،تست های شخصیت شناسی تحصیلی استرانگ و هالند است که توسط روانشناسان مطرح جهانی، و مناسب با سن و سال شما طراحی شده اند.
برای همین به وسیله تست های معتبر استعداد یابی و جلسات مشاوره روانشناسی می توانید یک انتخاب خوب و حرفه ای داشته باشید که در آینده دچار پشیمانی نشوید.
ضرورت انتخاب رشته اصولی در سال نهم
انتخاب رشته در سال نهم مسیر دوره دوم دبیرستان شما را مشخص می کند. شما با رشته دبیرستان خود کنکور می دهید و وارد دانشگاه می شوید. از این رو شغل و درامد شما به رشته دانشگاهی تان بستگی دارد. همچنین امکان ادامه تحصیل شما با رشته کارشناسی شما خواهد بود.
انتخاب رشته شما در سال نهم تمامی آینده شغلی، تحصیلی و مالی شما را رقم می زند. بنابراین نمی توان ساده از کنار آن گذشت.
مسلما بیکاری های زیاد در جامعه ما، تغییر رشته، انتخاب شغلی غیر مرتبط با رشته تحصیلی و غیره همگی از تاثیرات انتخاب رشته اشتباه در سال نهم می باشد. برای همین ضروری است که در سال نهم زمان و هزینه لازم را برای انجام دادن یک انتخاب رشته اصولی در نظر بگیرید.
اشتباهات در انتخاب رشته نهم
برخی از عوامل و تصمیم ها، موجب می شود که انتخاب رشته شما دچار مشکل و اشتباه شود و بعد ها دچار پشیمانی و دردسرهای تغییر رشته شوید. این اشتباهات عبارتند از:
- توجه افراطی به نظر اطرافیان
- اصرار خانواده برای ورود به یک رشته
- انتخاب رشته از روی اجبار
- انتخاب رشته به دلیل همراهی با دوستان صمیمی
- انتخاب رشته بر اساس درآمد و بازار کار
- انتخاب رشته بر اساس نظرات دبیران مدرسه
- انتخاب رشته بدون داشتن آگاهی کامل در مورد رشته
- و …
